Tarih.web.tr

Tarih, Türk Tarihi ve Medeniyeti

Ana SayfaAtatürkBelgelerMakalelerSosyal BilgilerTarihİletişim

İlkçağ Tarihi

İLKÇAĞ TARİHİ KONULARI

Tarih : Geçmişte yaşamış olan insanların insanların savaşlarını, antlaşmalarını, kültürlerini, uygarlıklarını, yaşayışlarını yer, zaman ve kişi belirterek, kaynaklara dayalı olarak, sebep - sonuç ilişkisi içerisinde inceleyen bir bilim dalıdır.

İlkçağ Tarihi Konuları

İlkçağ Uygarlıkları

Hititler

Frigyalılar

Lidyalılar

İyonyalılar

Urartular

Roma Uygarlığı

İlkçağ Medeniyetleri Kültür ve Medeniyeti

Tarihi Eserler

İlkçağ Tarihi Kronolojisi

 

SÜMERLER MÖ 4000 - MÖ 2350

Sümerler, MÖ.4000 yıllarında, doğudan (Ön Asya'dan) Aşağı Mezopotamya'ya gelerek yerleşmişlerdir. Sümer, Kengi gibi adlarla anılan bu topraklara yerleşen Sümerler, şehir devletleri kurmuşlardır. En önemli şehir devletleri: Ur, Uruk, Lagaş, Eridu, Kiş, Nippur gibi yerleşim merkezleridir. Bataklıklar kurutularak oluşturulan şehirler, şehir ilahı adına yapılan tapınakların (Ziggurat) etrafında evlerin kümelenmesiyle oluşurdu. Şehirlerin başında Ensi veya Patesi adı verilen rahip-krallar bulunurdu. Sümer kralları daha sonra Lugal unvanını kullandılar. Bu şehir site devletleri sürekli birbirleriyle savaş halindedir. Sümer ülkesine tek başına hakim olan krala ise Lugal Kalama denirdi.

ORDU SİSTEMİ

Sümerler de eli silah tutan her erkek askerdi ve savaşlara katılmak zorundaydı. Ordu yaya ve arabalılardan oluşurdu. Erlere Erin, komutanlara Ukus denirdi. Mezopotamya da, Babillere kadar düzenli orduya rastlanmaz.

DİL VE EDEBİYAT

Bilinen ilk yazıyı Sümerler kullanmışlardır. Sümerlerin dili Asya kökenlidir ve Türkçe'ye benzer. Sümerler çivi yazısını icat ederek kullanmışlardır. Sümerlerde tapınaklar birer okuldu ve rahipler öğrencilere ders verirdi. Gılgamış Destanı, Tufan Destanı ve Yaradılış Destanı; Sümer Edebiyatının en güzel örnekleridir.

HUKUK SİSTEMİ

Dünyanın ilk yazılı kanunu MÖ.2375 yılında başa geçen Sümer Lağaş Kralı Urukagina tarafından yapılmıştır. Bu kanunlar ile özel mülkiyet ve aile hukuku düzenlenmiş, kimsesizler ve güçsüzler korunmuştur.
Lagaş Kralı Urukagina, rahiplerin artan baskısını kırmak, ticaret, evlenme, boşanma ve miras ile özel mülkiyet gibi konularda adaleti sağlamaya yönelik kanunlar yapmıştır.
Sümer kanunlarında para cezası ağırlıktadır. Ölüm cezaları azdır. Kanunları yapan diğer krallar Gudean, Urnamu Şulgel, Nema cezaları azdır. Sümerlerin bu kanunları Ön Asya ve Yunanistan'ı etkilemiş ve hukuk devletinin kurulmasına öncülük etmiştir.

DİNİ İNANIŞ

Sümerlerde dini inanış çok tanrılı bir inanıştır. Ülke genelindeki en büyük ilah gök ilahı Anu, yer ilahı Enlil ve su ilahı Enki'dir. Sümerler, Ahiret hayatına inanmazlardı. Tapınaklarına Ziggurat denirdi. Aynı zamanda okul ve rasathane olarak kullanılırdı.

SOSYAL HAYAT

Sümerlerde sosyal hayat, baba hakimiyetine dayanırdı. Erkek birden fazla kadınla evlenebilirdi. Halk; hürler, yarı hürler (korunanlar), ve köleler olmak üzere üç sınıfa ayrılıyordu. Hürler bütün haklara sahip kimselerden oluşuyordu (rahipler, asiller, memurlar, askerler ve tüccarlar). Mezopotamya da, Anadolu'dakinin aksine kölelerin hiçbir hakkı yoktu. Köleler, alınıp satılırlardı.

EKONOMİK HAYAT

Sümerlerde ekonominin temeli tarım, hayvancılık ve ticarete dayanıyordu. Toprak, tanrıların malı sayılıyor ve rahiplerin gözetiminde işletiliyordu. (Urukagina reformuyla özel mülkiyet başlamıştır). Mezopotamya da dokumacılık ileriydi. Yün ve keten dokumacılığı renkli olarak dokunur ve ihraç edilirdi. Tekerleği icat eden Sümerler bunu ticarette ve savaşlarda kullanmışlardır. Ticarette ilk defa borç senetlerini de Sümerler kullanmışlardır. Ticarette takas ve para birimi olarak da gümüş külçelerini kullanmışlardır.

BİLİMSEL ÇALIŞMALAR

Sümerler, burçları bulmuşlardır. Yılı 30 günlük, 12 aya bölmüşlerdir. (Gece ve gündüzü 12'şer saat hesaplamışlardır). Ay ve güneş tutulmalarını hesaplamışlar, ay yılına göre takvimi kullanmışlardır. Çarpma ve bölme cetvelleri hazırlamışlardır. Yüzey ve hacim ölçülerini, daireyi 360 dereceye bölmesini biliyorlardı. Sümerler sayıları 2. ve 3. dereceden denklemleri biliyorlardı.

MİMARİ

Sütün, kubbe ve kemer usulünü Sümerler bulmuşlardır. Sümerler süs eşyaları, kabartmalar, hayvan ve bitki resimleri yapmışlardır. Uruk şehrinde bulunan tapınak en ünlü mimari eserleridir. Zafer Anıtı, Akbabalar Sütunu (Lağaş sitesinin başarısı) vardır.

 

Tarih, Türk Tarihi ve Medeniyeti
www.tarih.web.tr © 2022